Diabetes mellitus tipos 1 e 2

Diabetes mellitus (DM) é unha patoloxía endócrina que ocorre debido á síntese/acción inadecuada da insulina. Neste contexto, desenvólvese unha hiperglicemia crónica, unha condición acompañada dun nivel constantemente elevado de azucre (glicosa) no plasma sanguíneo. A hiperglicemia é a principal causa dos síntomas e complicacións da diabetes: trastornos metabólicos, danos nos vasos sanguíneos e fibras nerviosas, insuficiencia renal e cegueira.

Nos últimos corenta anos, o número de casos de diabetes en todo o mundo case se cuadriplicou. A enfermidade estendese máis rapidamente nos países subdesenvolvidos e aqueles con economías débiles. Os médicos constatan unha tendencia a aumentar a incidencia no grupo de idade superior a 40 anos. En termos de importancia social, esta patoloxía ocupa o terceiro lugar despois das enfermidades cardiovasculares e do cancro.

A diabetes mellitus divídese en dous tipos principais:

1. dependente da insulina (adolescentes, adolescentes, nenos),
2. independente da insulina (resistente á insulina).

Teñen diferentes causas, diferentes síntomas, tácticas de tratamento e prognóstico. Polo tanto, considerarémolos por separado no futuro.

Causas

A insulina é unha hormona proteica sintetizada nas células beta do páncreas. A súa acción realízase a través de receptores de insulina en varios órganos e tecidos. A diabetes ocorre cando as células beta son destruídas ou cando a sensibilidade dos receptores diminúe.

Diabetes tipo 1 desenvólvese en presenza dunha predisposición xenética. O impulso para o desenvolvemento de patoloxías vén proporcionado por toxinas e infeccións virais como a rubéola, a gripe, o virus da hepatite B, o citomegalovirus e os retrovirus. O factor desencadeante causa danos agudos ás células β ou leva á persistencia do axente infeccioso no tecido pancreático co desenvolvemento dunha reacción autoinmune. A probabilidade de enfermidade aumenta se unha persoa padece outras enfermidades autoinmunes: tiroidite, insuficiencia suprarrenal, etc.

Importante! A dieta xoga un certo papel no desenvolvemento da enfermidade nos nenos. Isto é fomentado polo contacto co glute demasiado cedo - o ideal é introducir mingau de cereais nos alimentos complementarios no 6º ao 7º mes como moi pronto. O risco aumenta se un neno é alimentado con leite de vaca, carece de vitamina D e ten unha alta concentración de nitratos na auga de bebida.

Grazas á capacidade de adaptación do noso corpo, a diabetes tipo 1 pode permanecer en silencio durante moitos anos. Os primeiros signos aparecen cando o número de células β (e, polo tanto, de insulina) xa non é suficiente para regular os niveis de glicosa. O tipo 1 representa preto do 10% de todos os casos de patoloxía. Os nenos, os mozos e os menores de 30 anos vense especialmente afectados. Con menos frecuencia, ocorre en pacientes maiores nunha forma latente, que a miúdo se confunde cunha forma non dependente da insulina.

Diabetes tipo 2 acompañado de alteración da secreción de insulina e sensibilidade reducida dos receptores da insulina, se non "resistencia á insulina". Factores de risco máis importantes:

1. En case todos os casos, identifícase unha predisposición hereditaria. Se os familiares próximos padecen a enfermidade, o risco de desenvolver a patoloxía aumenta seis veces.
2. A obesidade adoita ser unha forma abdominal e visceral na que o exceso de graxa se deposita principalmente na zona da cintura e/ou nos órganos internos. Na clase I de obesidade, o risco de desenvolver a enfermidade aumenta 2 veces, na clase II - 5 veces e na clase III - 10 veces.

Importante! Os alimentos ricos en calorías dominados por hidratos de carbono simples e de rápida dixestión considéranse diabetoxénicos. Estes son doces, alcohol, produtos de fariña, salchichas, comida rápida, patacas fritas, fideos de trigo brando. Combinados cun estilo de vida sedentario e a falta de fibra vexetal, estes alimentos poden causar danos irreparables ao organismo se se consumen regularmente.

O segundo tipo adoita ocorrer na idade adulta. Pódese observar unha tendencia: canto maior sexa unha persoa, maior será a concentración de glicosa no sangue despois de comer unha comida que conteña carbohidratos. A velocidade á que a glicosa cae á normalidade depende en gran medida da masa muscular e do grao de obesidade. Dado que a obesidade infantil agora é unha epidemia, o tipo 2 atópase cada vez máis nos nenos.

Como no caso anterior, a enfermidade desenvólvese cando a cantidade de insulina sintetizada non pode compensar completamente a diminución da sensibilidade dos receptores de insulina. Isto crea un círculo vicioso: o exceso de glicosa no sangue ten un efecto tóxico sobre as células beta e leva á súa disfunción.

Diabetes mellitus: síntomas dunha enfermidade insidiosa

Consideremos a clínica de diabetes dependendo dos trastornos que provoca, do estadio da enfermidade e do tipo de patoloxía.

Síntomas asociados a trastornos metabólicos

A insulina está implicada en todos os tipos de metabolismo:

1. Hidratos de carbono: regulan os niveis de glicosa no plasma, así como a degradación do glicóxeno, a gliconeoxénese e outras reaccións que implican o azucre.
2. Graxa: aumenta a síntese de ácidos graxos e reduce a súa entrada no sangue.
3. Proteína: aumenta a síntese de proteínas e suprime a súa degradación, activa a replicación do ADN e do ARN.
4. Electrolito: activa o fluxo de potasio e inhibe o fluxo de sodio nas células.

Con tantos efectos fisiolóxicos, os cambios na concentración de insulina non pasan desapercibidos no organismo. Os principais síntomas están asociados con alteración do metabolismo dos carbohidratos, especialmente hiperglicemia. Os niveis elevados de glicosa provocan os seguintes síntomas:

• Sed, deshidratación, poliuria - produción de orina de máis de tres litros por día;
• Polifagia: a necesidade constante de alimento, a gula, desenvólvese en resposta á falta de enerxía;
• náuseas, vómitos;
• Acumulación de sorbitol (un produto da conversión da glicosa) nas fibras nerviosas, retina e cristalino con dano posterior;
• Predisposición a infeccións bacterianas e fúngicas.

Debido a un trastorno do metabolismo das proteínas, desenvólvense os seguintes signos de diabetes mellitus::

• Distrofia muscular: prodúcese debido á diminución da síntese e ao aumento da degradación das proteínas;
• A hipoxia - falta de osíxeno nos tecidos - leva a letargo, concentración reducida e somnolencia;
• dano vascular xeneralizado debido á glicosilación das proteínas.

Un metabolismo de graxa perturbado maniféstase en:

• aumento da concentración de colesterol no sangue;
• infiltración de fígado graso;
• Cetonuria, cetonemia - acumulación de cetonas no sangue e na urina; A altas concentracións, o coma e a morte poden ocorrer sen tratamento.

A perda de electrólitos (potasio, magnesio, sodio, fósforo) leva a debilidade xeral e muscular..

Clínica dependendo do estadio da enfermidade

A fase inicial caracterízase por unha ausencia case total dos síntomas. O diagnóstico ás veces leva anos, especialmente sen un exame adecuado. Coa diabetes, os síntomas van e veñen segundo as flutuacións dos niveis de azucre no sangue. Predominan as manifestacións xerais porque os danos nos órganos internos aínda están lonxe.

Os pacientes quéixanse de:

• debilidade severa, fatiga;
• Sede: os pacientes poden beber aproximadamente 3-5 litros de líquido ao día, cunha cantidade significativa durante a noite;
• boca seca característica (debido á deshidratación);
• micción frecuente e abundante; Os nenos poden desenvolver enuresis;
• Coceira da pel, especialmente na zona xenital nas mulleres.

Importante! A carie progresiva e a periodontite adoitan estar entre os primeiros síntomas da diabetes. Os dentes soltos e as lesións cariosas profundas nas raíces dos dentes indican enfermidade prediabética. A análise bioquímica da concentración de glicosa no sangue non mostra cambios visibles. Polo tanto, se se detectan tales síntomas, recoméndase ao paciente que consulte a un terapeuta e se someta a unha proba de tolerancia á glicosa.

Sen tratamento, a condición do paciente empeora gradualmente. A pel seca ocorre, as infeccións da pel son comúns: hidradenite, furunculose, infeccións fúngicas do pé. No tracto gastrointestinal obsérvase disfunción gastrointestinal, discinesia da vesícula biliar, gastrite crónica e duodenite. Como resultado do dano ao sistema vascular e do aumento dos niveis de colesterol, prodúcense arteriosclerose e enfermidades coronarias. Este último adoita ser difícil e moitas veces leva a complicacións graves. A causa da morte no 38-50% dos pacientes é un ataque cardíaco.

Os diabéticos teñen máis probabilidades de desenvolver bronquite e pneumonía e son máis susceptibles á tuberculose. Os homes con adenoma de próstata e as mulleres maiores de 50 anos teñen catro veces máis probabilidades de padecer cistite e pielonefrite que as persoas normais. En fases avanzadas, a cegueira e outras complicacións poden ocorrer debido ao dano vascular.

Signos de diabetes tipo 1 e tipo 2

Co primeiro tipo, moitas veces as persoas non notan os síntomas iniciais ou os ignoran. Unha situación común é que o diagnóstico só se fai despois do primeiro "ataque" de cetoacidose. A enfermidade maniféstase en resposta ao estrés, infeccións virais e un exceso de carbohidratos simples. Dado que o azucre é moi mal absorbido, os tecidos e órganos carecen de enerxía. Para compensar a falta de enerxía, o corpo comeza a queimar graxa activamente. Este proceso vai acompañado da liberación de corpos cetónicos.

En grandes cantidades, os corpos cetónicos son tóxicos para os humanos. O paciente sente sede, mareos, letargo, somnolencia e palpitacións. Caracterízase por micción frecuente, dor abdominal, náuseas, vómitos e cheiro a acetona da boca. Sen un tratamento adecuado, a cetoacidose leva a coma, inchazo cerebral e morte.

Importante! Se xa lle diagnosticaron diabetes, pode previr a cetoacidose por si mesmo.

Para facelo debes:

• en infeccións respiratorias agudas, infeccións víricas respiratorias agudas, controlar os niveis de glicosa plasmática con máis frecuencia e administrar insulina na cantidade adecuada;
• Se está a tomar outros medicamentos, informe ao seu médico sobre a presenza de diabetes (por exemplo, os glucocorticoides aumentan as necesidades de insulina);
• Non deixe de administrar o medicamento mesmo durante a remisión. Basta reducir a dose e consultar a un médico para a corrección da terapia.
• Non se salte as inxeccións e controle de preto os niveis de glicosa.
• Administrar insulina cos instrumentos axeitados e no lugar axeitado;
• Vixiar a data de caducidade e as condicións de almacenamento do medicamento.

Os outros tres síntomas principais da diabetes tipo 1 son a fatiga, a perda de peso e a fame constante. - xorden como resposta á incapacidade de utilizar o azucre como fonte de enerxía. E para desfacerse do exceso de glicosa, o corpo elimínaa activamente coa urina, o que leva á poliuria. Como resultado da deshidratación, o paciente sente unha debilidade severa.

O segundo tipo caracterízase por un fluxo máis lento. O paciente nota o problema cando a hiperglicemia se converte nunha enfermidade crónica. Ás veces, a enfermidade descobre accidentalmente durante un exame de rutina. Hai situacións nas que un paciente acude ao endocrinólogo nunha fase avanzada da enfermidade con complicacións. As queixas máis comúns con este tipo de patoloxía son somnolencia, debilidade, letargo, dificultade para concentrarse e náuseas.

Clasificación e tipos

A Organización Mundial da Saúde ofrece unha clasificación bastante completa da patoloxía. Ademais dos xa coñecidos primeiro e segundo tipos, distínguense outros tipos específicos de enfermidades. Todos pertencen á categoría III e divídense en clases A, B, C, D, E, F, G e H segundo o motivo do seu desenvolvemento.

1. Esta clase inclúe defectos xenéticos na función das células beta: mutacións mitocondriais, danos en seccións individuais de certos cromosomas.
2. Tamén defectos xenéticos, aínda que non nas células do páncreas, senón a nivel dos receptores da insulina. Estes inclúen a síndrome de Donohue, a síndrome de Rabson-Mendenhall, algunhas lipodistrofias e a resistencia á insulina tipo A.
3. Enfermidades do páncreas exocrino (fibrose, pancreatite, neoplasia, traumatismos, etc.).
4. Endocrinopatías. A enfermidade pode desenvolverse no contexto da síndrome de Cushing, feocromocitoma, tireotoxicose e outras patoloxías endócrinas.
5. Diabetes causada por produtos químicos e medicamentos: ácido nicotínico, hormonas tiroideas, glucocorticoides, interferón alfa, etc.
6. Infeccións virais: citomegalovirus, rubéola conxénita e outras.
7. Formas atípicas de diabetes inmunomediada.
8. Defectos xenéticos, cuxo cadro clínico adoita incluír síntomas diabéticos (miodistrofia, síndrome de Turner, síndrome de Down, porfiria).

A diabetes gestacional clasifícase por separado na categoría IV, un trastorno oculto do metabolismo dos carbohidratos nas mulleres embarazadas.

Importante! As tácticas de tratamento para a diabetes mellitus dependen en gran medida do tipo. Polo tanto, recoméndase consultar un médico canto antes para determinar a causa exacta dos síntomas desagradables. Un endocrinólogo experimentado prescribirá o exame necesario e atopará a causa da enfermidade.

Diagnóstico e cribado

O diagnóstico realízase a partir dos seguintes criterios.

1. Historia, síntomas, queixas do paciente.
2. Exploración do paciente para identificar posibles complicacións.
3. Proba de sangue bioquímica: determinación da concentración de glicosa plasmática en xaxún (FPG). Debe tomarse co estómago baleiro; a última comida debe tomarse polo menos 8-12 horas antes da proba.
4. Determinación do contido de hemoglobina glicosilada (HbA1C). Aluguer do mesmo xeito. Evita o tabaquismo, o alcohol e a actividade física intensa o día anterior.
5. Proba de tolerancia á glicosa (OGTT). Análise máis sensible pero ao mesmo tempo máis complexa. Úsase principalmente para diagnosticar condicións prediabéticas, incluso durante o embarazo. Se a FPG é superior a 7,0 mmol/L, non se realiza OGTT.

En realidade, a patoloxía adoita descubrirse mediante unha análise aleatoria, por exemplo como parte de exames preventivos regulares. Despois, o paciente é enviado para un exame adicional.

Criterios diagnósticos para a diabetes e as condicións prediabéticas

Análise	Norma, mmol/l	Alteración do metabolismo dos carbohidratos (prediabetes), mmol/l	TS, mmol/l
GPN	inferior a 5,6	do 5,6 ao 6,9	máis de 7,0
HbA1C	menos do 5,7%	do 5,7 ao 6,4%	superior ou igual ao 6,5 %
OGTT	inferior a 7,8	de 7,8 a 11,0	máis de 11.1
Aleatorio	inferior a 11,1	-	máis de 11,1 con síntomas

Importante! A proba de glicosa en ouriños, que foi popular no pasado recente, xa non se usa debido á súa inespecificidade e á súa baixa sensibilidade.

Recoméndase ás persoas que pertencen a un grupo de alto risco se fagan probas de FPG e HbA1C (ou OGTT) regularmente cada tres anos. Se a FPG xa está elevada, este seguimento debería realizarse anualmente. Os factores de risco inclúen:

• inactividade física;
• Obesidade;
• idade > 35 anos;
• historia familiar de diabetes;
• Prediabetes, diabetes gestacional, SOP, antecedentes persoais de enfermidades cardiovasculares;
• Nacemento dun neno que pese máis de 4,1 kg;
• Hipertensión;
• hepatose hepática grasa;
• colesterol alto, lípidos "nocivos" - lipoproteínas de baixa densidade;
• Infección por VIH.

Todos os diabéticos son monitorizados regularmente para detectar complicacións despois do diagnóstico. O cribado estándar inclúe oftalmoscopia, exame do pé, proba de urina para a proteinuria, proba de lípidos e niveis de creatinina. A maioría dos endocrinólogos consideran importante rexistrar un ECG e un perfil lipídico de referencia durante o tratamento inicial para estudar a dinámica da enfermidade e predecir o risco de enfermidade cardiovascular. Se é necesario, prescríbense consultas con especialistas especializados: oftalmólogo, xinecólogo, cardiólogo, neurólogo.

As complicacións máis perigosas

Todas as complicacións que xorden con esta enfermidade pódense dividir en condicións agudas e crónicas. Os agudos adoitan ocorrer cando:

• Saltar unha inxección de insulina ou tomar un medicamento para baixar o azucre no sangue;
• tomar outros medicamentos que afectan o metabolismo dos carbohidratos;
• estrés severo;
• abuso de alcohol;
• auto-terminación da terapia;
• no contexto de traumas graves, operacións, infeccións;
• durante o embarazo.

Isto inclúe estado cetoacidoticoque foi descrito en detalle anteriormente, e coma hipoglucémico. A cetoacidose e a hipoglucemia adoitan desenvolverse de súpeto e só poden pasar unhas poucas horas desde os primeiros síntomas ata o coma completo. Ambas as complicacións deben deterse o máis rápido posible, se é necesario consultando un médico.

Hipoglucemia- diminución do azucre no sangue - caracterizada por un aumento da sudoración, escalofríos, debilidade severa e unha forte sensación de fame. Algúns pacientes notan entumecimiento e formigueo en certas áreas do corpo. Se non se toman as medidas necesarias, a hipoglucemia leva ao coma - o paciente perde o coñecemento. Nesta situación, cómpre chamar a unha ambulancia.

Importante! Para eliminar a hipoglucemia, unha persoa necesita con urxencia consumir carbohidratos simples. Limonada, cubos de azucre (coloque debaixo da lingua), zume - todo o que sexa fácil de tragar e absorbido rapidamente servirá. Para evitar tales casos, un paciente que toma medicamentos para baixar o azucre no sangue debe levar sempre consigo un dos produtos anteriores.

Outras complicacións son o resultado de trastornos metabólicos e danos aos vasos pequenos e grandes.

1. Cardiopatía diabética ou "corazón diabético". A distrofia do miocardio desenvólvese en persoas maiores de 40 anos sen signos pronunciados de aterosclerose coronaria. Manifesta-se en disfunción ventricular esquerda e leva a insuficiencia cardíaca. Os principais síntomas son falta de aire, arritmias cardíacas e tolerancia reducida á actividade física.
2. Síndrome Metabólico X ou o "cuarteto mortal". A combinación de hiperglicemia, obesidade, hipertensión e aterosclerose leva á aparición precoz de angina e danos nas arterias periféricas. As complicacións comúns inclúen ataque cardíaco, ictus e ataques isquémicos transitorios. O principal problema é que cada elemento do cuarteto amplifica as manifestacións dos demais, creando un círculo vicioso.
3. Nefropatía diabética. O principal factor de discapacidade e mortalidade en pacientes con diabetes. Desenvólvese nun 40-50% dos casos e leva a insuficiencia renal crónica e insuficiencia renal en fase terminal. A razón principal é o dano nos capilares renales e o aumento da presión nos glomérulos renales. A presenza de hipertensión acelera os procesos patolóxicos. Esta complicación considérase unha das máis insidiosas porque non causa ningún síntoma notable nas fases iniciais. Normalmente, o paciente non asocia inchazo, dispepsia e debilidade co dano renal. A dor e as molestias nas vías urinarias ocorren en fases posteriores cando o problema xa é difícil de tratar.
4. Retinopatía diabética. Subxectivamente, séntese como néboa diante dos ollos, un característico "parpadeo de moscas". Os obxectos circundantes quedan desenfocados e borrosos. A visión reducida progresa ata a cegueira completa. A causa é o dano nos vasos da retina coa aparición posterior de microaneurismas, hemorraxias e edema. Para evitar a perda de visión, os pacientes deben someterse a unha oftalmoscopia unha vez ao ano e recibir tratamento se xurden problemas.
5. Neuropatías. A función das neuronas vese perturbada polos efectos tóxicos da glicosa, a deficiencia de osíxeno e os cambios de electrólitos. Os diabéticos sofren unha variedade de neuropatías, pero a máis común é a polineuropatía simétrica. Os principais síntomas son adormecemento, molestias, dor e perda de sensación nas mans e os pés, "como luvas e medias". Tales procesos nas extremidades inferiores poden levar a unha carga inadecuada con máis trauma ou infección dos pés e dexeneración das articulacións. As neuropatías afectan non só ás fibras nerviosas periféricas, senón tamén aos nervios craniais e ao propio tecido cerebral. As consecuencias disto son trastornos neuropsíquicos agudos, condicións similares á neurose, disfunción das áreas inervadas: redución do sentido do oído, da visión, do olfacto, etc.
6. Pé diabético. No contexto do dano aos vasos sanguíneos, nervios, pel e articulacións, prodúcese unha síndrome, que se acompaña de úlceras nos tecidos brandos e procesos purulentos-necróticos. A necrose do pé remata coa amputación da zona afectada. A síndrome ocorre no 20-25% dos pacientes.

Tratamento: dieta e medicación

Tratamento da diabetes comeza con cambios de estilo de vida. Isto inclúe unha dieta ben estruturada, actividade física suficiente e un seguimento regular das concentracións de azucre no plasma. Todo isto, unido á terapia básica, axuda a previr a rápida progresión da patoloxía e o desenvolvemento de complicacións.

A diabetes tipo 1 tamén se trata con insulina. As inxeccións subcutáneas regulares imitan a función das células beta. O número de unidades e o esquema son seleccionados individualmente. É importante prestar atención ao momento e á dosificación da administración do medicamento.

Pacientes con tipo 2, no caso de que a dieta e a actividade física non sexan suficientes,Precísanse medicamentos antihiperglucémicos. Estes fármacos difiren no seu mecanismo de acción:

• estimular a secreción da súa propia insulina (sulfonilurea, meglitinidas);
• aumentar a sensibilidade dos receptores de insulina (tiazolidindionas);
• inhibir as vías adicionais para a produción de glicosa (biguanidas);
• previr a absorción de azucre na parede intestinal e retardar a súa dixestión (inhibidores da alfa-glucosidasa);
• aumentar a excreción de glicosa na urina (inhibidores de NGLT-2).

Estes medicamentos poden traballar xuntos e mellorar os efectos uns dos outros. Tamén se usan amplamente axentes terapéuticos e profilácticos. As estatinas e o ácido acetilsalicílico axudan a reducir os danos causados polos danos no leito vascular, os inhibidores da ECA axudan a combater a nefropatía en fase inicial.

O prognóstico é teu

Cada ano morren preto de catro millóns de persoas por esta enfermidade insidiosa. En nenos e adolescentes, a cetoacidose é a principal causa de morte, progresando a coma. Nos adultos, as complicacións e o consumo de alcohol son críticos. A esperanza de vida media de cada paciente con diabetes redúcese entre 6 e 15 anos. No segundo tipo, o prognóstico correlaciona en gran medida co estilo de vida. Os fumadores, os alcohólicos e as persoas con colesterol alto poden prolongar a súa vida simplemente abandonando os malos hábitos e cambiando a súa dieta.

A enfermidade ocupa o primeiro lugar entre as causas de cegueira, aumenta o risco de ictus e infarto en dúas veces, de insuficiencia renal crónica en 17 veces e de necrose do pé en 20 veces. A pesar das terribles cifras,O prognóstico depende da puntualidade do diagnóstico e da súa actitude persoal ante a enfermidade. Canto antes se detecte a enfermidade e canto máis coidadoso se achegue o paciente ao tratamento, maior será a taxa de supervivencia.

Prevención

As medidas preventivas redúcense no seguinte:

1. Actividade física regular e suficiente. Este último normaliza o metabolismo e aumenta a sensibilidade dos receptores dos tecidos ás moléculas de insulina.
2. Dieta. As comidas son servidas 4-5 veces ao día en pequenas porcións. O consumo de carbohidratos simples e graxas saturadas debe reducirse ao mínimo. Evite maionesa, doces, marmelada, embutidos e alimentos ricos en amidón. Evite os fritos, graxos, alimentos excesivamente salgados, comida rápida, alimentos afumados e alimentos enlatados. A base debe ser carbohidratos complexos, fibra e pectinas. Prefírese o peixe magro, as aves de curral, as verduras, as tisanas, as compotas sen azucre e a pasta de trigo duro. Siga a relación BJU 20:20:60.
3. Prevención de infeccións. O primeiro tipo de diabetes mellitus adoita manifestarse baixo a influencia dunha infección viral. Polo tanto, en presenza de factores de risco, recoméndase fortalecer o sistema inmunitario, previr un curso prolongado de ARVI, usar unha máscara durante epidemias e preto de persoas enfermas e usar antisépticos.